Dị ứng đạm sữa bò (Cow's milk protein allergy - CMPA) là một trong những dạng dị ứng thức ăn thường gặp nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Theo thống kê số lượng trẻ mắc dị ứng có thể rơi vào khoảng từ 2 - 7%.

Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò cần có 1 chế độ ăn đặc biệt để đảm bảo an toàn cùng 1 lộ trình tập lại thức ăn này cho phù hợp để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ phát triển.

Nguyên tắc cơ bản nhất khi mẹ phát hiện bé bị dị ứng đạm sữa bò đó là hãy: cắt bỏ hoàn toàn các sản phẩm liên quan từ sữa, sữa chua, phô mai… thậm chí cả các loại sữa của động vật khác như dê, cừu cũng không được sử dụng do tỷ lệ nhiễm chéo cao( 90%). Sữa đậu nành có thể sử dụng cho những trẻ ở vùng kinh tế khó khăn, không có điều kiện mua các dòng sữa chuyên biệt nhưng cần làm test thử nghiệm trên lâm sàng trước khi sử dụng.

Trẻ vẫn được khuyên bú mẹ vì sữa mẹ không gây phản ứng dị ứng. Tuy nhiên, một số trẻ có thể bị triệu chứng dị ứng khi có thành phần đạm sữa bò trong chế độ ăn của mẹ. Khi đó, mẹ được khuyên theo chế độ tránh sữa bò và các thành phần chứa đạm sữa bò từ 2-6 tuần: cứ 2 tuần tránh và 2 tuần kế ăn lại và xem sự cải thiện triệu chứng của trẻ sau mỗi 2 tuần. Nếu triệu chứng không lập lại, mẹ có thể quay lại chế độ ăn bình thường. Nếu triệu chứng vẫn lập lại trong những tuần giới thiệu lại thì mẹ cũng cần phải theo chế độ tránh sữa bò và các thành phần chứa đạm sữa bò khi cho trẻ bú.

Nếu cho bé bú sữa ngoài dù có kèm sữa mẹ hay không, thì sữa ngoài phải là loại sữa thủy phân HOÀN TOÀN. Loại sữa này có cả loại < 6 tháng và trên 6 tháng để mẹ lựa chọn cho phù hợp với độ tuổi của con.

Tuy nhiên, nhược điểm của các dòng sữa này là khá khó uống, đắng và hương vị không thơm ngon. Do vậy, những trẻ > 6 tháng tuổi có thể sẽ từ chối sử dụng. Khi đó mẹ có thể sử dụng một số cách dưới đây:

- Giới thiệu 1 lượng ít 100-200mL/ngày và tăng dần đến 600mL/ngày cho trẻ < 1 tuổi là ổn. Song song với đó, bạn bắt đầu giới thiệu ăn dặm cho trẻ.

- Dùng bột sữa để làm thành sữa chua hoa quả. Quá trình lên men đường lactose kết hợp với vị ngọt của các loại trái cây sẽ khiến con dễ thích nghi hơn.

ĂN DẶM VÀ LƯU Ý VỀ THỰC PHẨM VỚI TRẺ DỊ ỨNG ĐẠM SỮA BÒ

Trẻ dị ứng đạm sữa bò chỉ nên bắt đầu ăn dặm khi 6 tháng tuổi để hạn chế các dị ứng khác. Khi bắt đầu ăn dặm, thì vẫn giữ nguyên tắc là không dùng những sản phẩm có chứa protein từ bò.

Trong tháng đầu ăn dặm, có thể sử dụng các loại lành tính như: cà rốt, khoai tây, khoai lang, chuối, trái bơ. Sau đó từ tháng thứ 7 dần dần thêm các thực phẩm có chứa chất đạm như: lòng đỏ trứng, thịt gà, thịt heo, thịt chim bồ câu rồi đến thịt bò. Khi tập các loại này mẹ cần thử 3 Day wait thật cẩn thận cho bé, vừa tập vừa quan sát.

Sữa bò tự nhiên và các chế phẩm của nó như sữa chua, phô mai, bơ, bánh kẹo… vẫn chưa được sử dụng cho bé.

CÁCH DÙNG SỮA BÒ TRỞ LẠI

Trẻ mắc CMPA thường có thể dung nạp tự nhiên sữa bò trong 5 năm đầu đời nếu được hướng dẫn và tập dần đúng cách. Theo hướng dẫn của Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ: khi tập cho bé cần tái sử dụng tăng dần theo bậc thang:

- Đầu tiên hãy bắt đầu bằng các sản phẩm nướng chứa sữa. Dưới tác dụng của nhiệt độ sẽ làm giảm tính sinh dị ứng.

- Nếu trẻ dung nạp tốt, từ từ thêm các sản phẩm có chứa ít sữa bò như bánh

- Cuối cùng tập cho trẻ các chế phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai, sữa bò nguyên chất chỉ được thêm vào khi trẻ đã dung nạp hoàn toàn với các sản phẩm nướng có sữa.

Trong khuyến cáo này cũng nêu rõ, chỉ nên tập lại các phản ứng dị ứng này khi trẻ được trên 1 tuổi và chế độ ăn chất đạm đã đầy đủ và con không bị dị ứng. Nếu mẹ muốn tập lại cho bé sớm hơn hoặc không chắc về tình trạng dị ứng của con thì cần tham khảo thêm lời khuyên của các bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn cho con bố mẹ nhé!

Nguồn tài liệu tham khảo:

BS Anh Nguyễn

Hướng dẫn chăm sóc trẻ dị ứng đạm sữa bò - TS BS Trần Anh Tuấn - Bệnh viện Nhi Đồng 1

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27582492/https://www.nhs.uk/.../what-should-i-do-if-i-think-my.../...

Hướng dẫn sử dụng sữa và các chế phẩm từ sữa cho trẻ dị ứng đạm sữa bò - Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ, 2008.

Hãy để FamiEdu đồng hành cùng mẹ mang hạnh phúc đến mọi bữa ăn của trẻ. Để được hỗ trợ tư vấn, mẹ có thể nhắn tại đến page Ăn dặm 3in1 - Ăn dặm từ Trái tim để được các cô FamiEdu hỗ trợ ngay nhé.